Een cultboom in gevaar

 

Een kleine vijand met een grote impact

In de Noorse mythologie stonden de olm en de es voor vrouw en man en golden ze als de tribale ouders van de mensheid. In Zuid-Frankrijk staan olmen gekend als symbool voor gerechtigheid en in de VS wordt de olm als vrijheidsboom gevierd. Afgezien van hun mythisch belang staan olmen in Europa en Noord-Amerika wegens hun waardevol hout en uitzonderlijke bomenpracht hoog aangeschreven voor gebruik in stadsparken en lanen. Deze cultboom is echter in gevaar door de opkomst van zijn grote vijand: een microscopisch klein sporenzakje van de schimmel Ophiostoma ulmi.
 

Dodelijke samenwerking tussen een schimmel en een kever

Deze schimmel verspreidt zich hoofdzakelijk door een nietsvermoedende transporteur: de iepenspintkever. In de gangen die de kever graaft onder de bast van aangetaste bomen komt hij in contact met de schimmel. De jonge dieren worden ongemerkt besmet door de schimmeldraden in de bast of door sporen die de moederkever in de gegraven gangen heeft gebracht.

Gevaar met domino-effect

Als de jonge kevers de zieke boom verlaten en zich voeden met de sappige bast van de takken van gezonde bomen, dringen de schimmelsporen die aan de kevers kleven ook op deze manier binnen in het watervoerend systeem. De schimmelinfectie zorgt ervoor dat de houtvaten verstoppen waardoor de watertoevoer stopt, de kroon uitdroogt en de boom afsterft.

De kever gaat dan door naar de volgende gezonde olm. Alle bomen in een laan kunnen van deze ziekte het slachtoffer worden.